بررسی ماشین اچ۳۰ کراس با موتور ملی!

بررسی ماشین اچ۳۰ کراس:چینی با موتور ملی!

بررسی ماشین اچ۳۰ کراس:چینی با موتور ملی! ،پس از قرارداد جدید ایران‌ خودرو با پژو و حضور این شرکت با چند محصول جدید در کشور، حالا ایران خودرو به سراغ شریک چینی پژو یعنی دانگ فنگ رفته است! ایران خودرو، دانگ فنگ H30 cross را وارد سبد محصولات خود کرده است و پیش فروش این خودرو تا چند روز آینده آغاز خواهد شد. با hoshmankhodro.ir همراه باشید.

آشنایی با شرکت دانگ فنگ

احتمالا پیش از این نام کامیون‌های دانگ فنگ را شنده‌اید؛ دانگ فنگ یکی از چهار خودروساز بزرگ چین و شریک تجاری پژو-سیتروئن است و در سال ۲۰۱۳ توانست از لحاظ تولید، رتبه دوم را در میان خودروسازان چین به دست آورد. اعتبار و موفقیت این شرکت پس از فعالیت‌های مشترک با شرکت‌های خودروساز بزرگ دنیا مانند نیسان، کیا، پژو-سیتروئن و هوندا و بهره برداری از دانش و تجربیات برندهای خودروسازان جهانی بیش از پیش افزایش یافت، به طوری که اکنون سهام قابل توجهی از شرکت پژو-سیتروئن را در اختیار دارد.

نگاه کلی به دانگ فنگ H30 cross

در این خودرو که بر مبنای پلتفرم پژو ۳۰۶ ساخته شده است، به گفته سایت ایران خودرو می‌توان طرح زیبا و خصوصیات اسپرتی را مشاهده کرد و باید گفت H30 Cross یک رانندگی اسپرت را به راننده القا می‌کند (البته امیدواریم منظور از رانندگی اسپرت نشستن پشت فرمان با لباس ورزشی نباشد!).

بررسی ماشین اچ۳۰ کراس:چینی با موتور ملی!

طراحی

اچ۳۰ دارای طراحی نسبتا خوبی است. در نمای روبروی خودرو، جلو پنجره بزرگ و چراغ‌های کشیده به چشم می‌خورد و سپر نیز طراحی نسبتا ساده‌ای دارد. در نمای پشتی چراغ‌های عقب تا حدودی شبیه برخی محصولات ولوو است. در in طرفین خودرو هم خطوط شیب داری به چشم می‌خورد که فرم کلی بدنه را از یکنواختی خارج می‌کند. رینگ‌های کوچک ۱۶ اینچی این خودرو با ابعاد بدنه متناسب به نظر نمی‌رسد و شدیدا توی ذوق می‌زند!

فضای داخلی خودرو ساده طراحی شده اما نسبت به رقبای خود به نوعی مدرن هم محسوب می شود. طول آن ۴.۳ متر بوده و اندکی از ۲۰۶ صندوق‌دار بزرکتر است اما فاصله بین دو محورش حدود ۲۰ سانتی‌متر بیشتر از ۲۰۶ است. در واقع نکته قوت خودرو در فضای داخلی است.

اچ۳۰ از موتور معروف و نام آشنای TU5 بهره می‌برد که پیش از این در رانا، پژو ۲۰۶، پژو ۴۰۵SLX و پژو پارس LX نیز شاهد آن بوده‌ایم. پس در قسمت پیشرانه انتظار سورپرایز خاصی را نخواهیم داشت.

اچ۳۰ با موتور ۱۶ سوپاپ TU5 که قدرت ۱۰۵ اسب بخار و گشتاور ۱۴۲ نیوتن متر را تولید می‌کند، با ۱۲.۵ ثانیه به سرعت ۱۰۰ کیلومتر خواهد رسید که البته در این امر گیربکس ۴ سرعته اتوماتیک ساخت شرکت معروف AISIN ژاپن نقش مهمی را ایفا می‌کند. استفاده از این گیربکس یکی از نقاط قوت اچ۳۰ محسوب می‌شود. این خودروی ۱۲۳۰ کیلوگرمی دارای حداکثر سرعت ۱۸۳ کیلومتر بر ساعت خواهد بود (البته برای خودرویی با این ابعاد و وزن بالا استفاده از این موتور جای تامل دارد!).

مصرف سوخت این خودرو در هر ۱۰۰ کیلومتر پیمایش ترکیبی ۷.۰۴ لیتر اعلام شده و دارای استاندارد آلایندگی یورو ۴ است.

امکانات

اچ۳۰ دارای یک صفحه نمایش لمسی ۶.۵ اینچی با قایلیت پخش فایل‌های تصویری است. هم چنین بر روی غربیلک فرمان هیدرولیکی این خودرو، دکمه‌های کنترل صوتی و بلوتوث هندزفری نیز قرار دارند. از دیگر امکانات دانگ فنگ اچ۳۰ می‌توان به سیستم تهویه مطبوع اتوماتیک، چراغ‌های عقب LEDدار، چراغ‌های جلوی LED کریستالی، آینه‌های جانبی راهنمادار با سیستم گرمایش، شیشه بالابر ۴ درب برقی، روکش فرمان چرمی، دکوراتیو طرح متال با تزئینات کرومی، رینگ اسپرت ۱۶ اینچ و لاستیک با عرض ۲۰۵، صندلی راننده با قابلیت تنظیم دستی در ۶ جهت، صندلی‌های عقب تاشو، جا عینک، اسپویلر، کامپیوتر سفری و ۴ عدد بلندگو به علاوه ۲ عدد تیوتر اشاره کرد.

بررسی ماشین اچ۳۰ کراس:چینی با موتور ملی!

ایمنی

H30 Cross دارای ترمزهای ABS با سیستم توزیع الکترونیکی نیرو یا EBD است. همچنین این خودرو دارای کیسه هوای راننده و سرنشین است که بهتر بود از کیسه هوای زانو و پرده‌ای هم استفاده می‌شد که متاسفانه فاقد آن است. از دیگر تجهیزات ایمنی این خودرو می‌توان سیستم ضد سرقت (ایموبلایزر)، قفل میکرو سوئیچی درب‌ها، سنسور پارک، چراغ مه شکن جلو و عقب، سیستم ایزوفیکس و دوربین دید عقب نام برد. البته سطح تجهیزات ایمنی در سطح محصولات داخلی سابق است و تقریبا می‌توان گفت ایران‌خودرو چیز جدیدی را به سبد محصولات خود اضافه نکرده است.

جمع بندی

درکل به نظر می‌رسد که مونتاژ H30 cross با موتور قدیمی و امکانات متوسط چیزی به خودروسازی کشور اضافه نخواهد کرد و شکست یا موفقیت ایران خودرو در فروش این محصول فقط به استقبال مردم بر می‌گردد.

H30 Cross که پیش فروش‌اش به زودی آغاز خواهد شد احتمالا با قیمتی در حدود ۴۴ میلیون تومان به فروش خواهد رسید که بهایی نزدیک به دنا دارد. حال باید منتظر شروع پیش فروش این محصول باشیم تا ببینیم استقبال مردم چگونه خواهد بود. آیا مردم به این چینی تازه وارد خوش آمد خواهند گفت یا از بیم کمبود کیفیت و ضعیف بودن بازار دست دوم، به آن روی خوش نشان نخواهند داد.

نظر شما در مورد H30 Cross چیست؟

کارکردهای روغن موتور خودرو 

کارکردهای روغن موتور خودرو  ، اولین کار روغن این است که قطعات فلزی داخل پیشرانه را روان کاری کرده و اصطکاک را کاهش می دهد تا به نرمی حرکت کنند.دومین کار روغن این است که به پخش و توزیع متناسب گرما در موتور کمک کرده و مانع از این می شود تا قظعات در اثر حرارت زیاد ذوب شوند یا آسیب ببینند. آخرین کاری که روغن موتور انجام می دهد این است که و کثیفی و ذرات ریز را جمع کرده و آنها را در روغن فیلتر موتور قرار می دهد. کم کردن روغن ممکن است به دلیل نشتی آن باشد در این صورت بهتر است واشرها و درزبندی ها بررسی شوند یا ممکن است هنگامی که برای بار آخر روغن را عوض می‌کردید. فیلترروغن یا پیچ کارتر خوب بسته نشده باشد . اگر روغن سوخته باشد احتمالا قطعات داخلی موتور نیاز به تعویض دارند یکی از آنها ممکن است رینگ پیستون و یا اویل پمپی باشد که ضعیف یا خراب شده است.

کارکردهای روغن موتور خودرو 

بدون شک سیستم ترمز هر خودرو و وسیله نقلیه را می توان به عنوان یکی از مهمترین قسمت های آن نام برد که وظیفه سنگین ایمنی سرنشینان را بر عهده دارد. انجام صحیح این وظیفه و عملکرد سیستم ترمز بستگی شدیدی به مایع ترمز (روغن ترمز) درون آن دارد.

روغن ترمز یا مایع ترمز، سیالی است که وظیفه انتقال فشار از پمپ ترمز به بوستر و لنت ترمز را بر عهده دارد. این مایع بدلیل خصلت عملکرد خود باید دارای حداقل تراکم پذیری باشد. به راحتی در آب حل میشود. رنگ را به سرعت از بین میبرد و قابلیت جذب رطوبت دارد.روغن ترمز که بر پایه گلیکول تولید می‌شود و از خاصیت تراکم ناپذیری و نقطه جوش بالایی برخوردار است و اخیرا با پایه سیلیکونی نیز تولید شده است که البته با این که خواص آن نسبت به پایه گلیکول بهبود یافته است .

طبقه بندی روغن های ترمز توسط معیارهای تعیین شده از طرف دپارتمان حمل و نقل ایالات متحده انجام می‌گیرد. این طبقه بندی، روغن های ترمز را به دسته های DOT3، DOT4 و DOT5 تقسیم می‌کند. روغن ترمز های DOT3 و DOT4، روغن های بر پایه ی گلیکول می‌باشد که توانایی جذب آب را دارد. روغن ترمز DOT5 یک روغن پایه ی سیلیکونی بوده و فاقد توانایی جذب آب است.

به توصیه کارشناسان و سازندگان خودرو در صورت زندگی و تردد خودروی شما در آب و هوایی مانند شهر تهران،روغن ترمز خودرو می‌بایست هر دو سال یک بار یا با طی هر 40 تا 50 هزار کیلومتر اقدام تعویض گردد و در صورت تردد زندگی در مناطق شرجی و مرطوب مانند شهرهای شمالی، ضروریست روغن ترمز خودرو هر سال یکبار و یا هر 20تا 25 هزار کیلومتر تعویض شود.

پایه بیش تر روغن های موتور که به آن‌ها، روغن‌های مینرال یا معدنی گفته می‌شود، نفت خام است که طی فرآیندهای پیچیده به محصول جهت مصرف نهایی در خودروها تبدیل می‌شود. البته روغن موتور در سال‌های اخیر به جز نوع مینرال، به دو نوع نیمه‌سنتتیک و تمام‌سنتتیک نیز تقسیم می‌شود که در حقیقت انواعی از روغن مهندسی‌شده هستند. وظایفی که روغن های روان‌کار در پیشرانه خودرو بر عهده دارند، به طور خلاصه عبارتند از:

کارکردهای روغن موتور خودرو 

روان‌کاری:

به حداقل رساندن اصطکاک و ساییدگی میان قطعات در حین کارکرد

انتقال حرارت:

خارج ساختن حرارت ایجاد شده در موتور و خنک کردن قطعات متحرک

انتقال مواد:

انتقال ذرات ناشی از سایش قطعات و نیز ترکیبات حاصل از تجزیه روغن و سوخت

آب‌بندی:

با تشکیل لایه‌ای از روغن میان پیستون و سیلندر در موتورهای درون‌سوز به منظور جلوگیری از فرار گازهای متراکم

ضربه‌گیری:

جذب بخشی از ارتعاشات و ضربات حین انجام اعمال مکانیکی روی قطعات

زمان مناسب جهت تعویض روغن خودرو

توصیه اغلب سازندگان خودرو در مورد زمان و کیلومتر تعویض روغن موتور در خودروهای بنزینی با تکنولوژی روز دنیا هر 12000 هزار کیلومتر (7500 مایل)، یا هر یک سال یک بار می باشد. با این حال شرایط ذکر شده در مورد کارکرد خودرو در حالت معمولی می‌باشد بنابراین در شرایط سخت کارکرد…

کارکردهای روغن موتور خودرو 

توجه کنید که هنگام تعویض روغن موتور و فیلتر روغن، زمان تعویض روغن موتور به مسافت طی شده خودرو و مدت زمان ماندن روغن در داخل کارتر موتور بستگی دارد. زیرا تغییرات خواص روغن موتور هم بستگی به مقدار کارکرد موتور دارد و هم بستگی به مدت زمانی که روغن در موتور بوده است. موارد استثنایی مثلا استارت زدن زیاد در هوای سرد یا حرکت زیاد در مسیرهای پر ترافیک، مدت زمان تعویض روغن موتور و فیلتر روغن را جلو می‌اندازد.

توصیه شرکتهای نفتی در مورد زمان تعویض روغن جهت محافظت بیشتر موتور خودرو 3 تا 6 ماه، بدون هیچ کارکردی و حداکثر کیلومتر 4800 (300 مایل ) درهر شرایط کارکرد می‌باشد.

از روغن های موتور استاندارد خودرور خود استفاده کنید

بهتر است هر وقت که روغن موتور را عوض می کنید فیلتر روغن را هم تعویض کنید.

روغن موتور نباید از علامت های روی گیج (گژ) بالاتر و یا پایین تر باشد زیادی روغن موتور باعث افزایش مصرف بنزین شده و علاوه بر تشکیل لایه رسوب کربنی به شمع های موتور آسیب می‌زند.

در شرایط کارکرد سخت مثل طی مسافت های کوتاه، در جا کار کردن زیاد، ترافیک و یا حرکت در محیط های با گرد و غبار زیاد، شرایط آب و هوایی نامناسب (مناطق سرد سیر)، (مناطق گرم سیر)، روغن موتور را هر 5000 هزار کیلومتر تعویض کنید.

البته روغن برخی خودرو های جدید را می توان تا 12000 کیلومتر تعویض نمود اما باید توجه داشته باشیم افزایش کیلومتر تعویض موجب افزایش صدمات ناشی از تجمع رسوبات به صورت لجن و کاهش کارایی و آلودگی بیشتر محیط زیست می‌گردد.

درباره کراس اوور

درباره کراس اوور ،پروژه K125 نخستین کراس اوور اختصاصی شرکت ایران خودرو محسوب می‌شود که مهندسان این شرکت خودروسازی داخلی طراحی آن را برعهده دارند. طبق قراردادی که در زمان برجام میان ایران خودرو با گروه PSA (پژو-سیتروئن) منعقد شد، ایران خودرو اجازه دارد تا از امتیاز پلتفرم PF1 استفاده کند. در همین راستا مهندسان ایران خودرو توانستند سازه‌ای اختصاصی و جدیدی را با تغییر پلتفرم PF1 به تولید برسانند که قرار است دو خودرو K132 و K125 بر اساس آن توسعه پیدا کنند. طبق پلتفرم PF1 گروه پژو و سیتروئن، کراس اوور ایران خودرو با نام K125 از اصول پایه پژو 2008 نسل اول بهره می‌برد و محصول سدان K132 این شرکت خودروسازی نیز بر پایه پژو 301 به تولید خواهد رسید.

بر اساس آخرین گفته‌های مدیران ارشد ایران خودرو، خودرو سدان K132 در بهمن 99 روانه بازار خواهد شد و چند ماه پس از آن شاهد عرضه کراس اوور K125 خواهیم بود. هم‌اکنون مشخصات فنی K125 به عنوان کراس اوور ملی ایران خودرو اعلام شده است که نشان می‌دهد این خودرو تک دیفرانسیل از قوی‌ترین موتور ایران خودرو بهره خواهد برد.

مشخصات کراس اوور ایران خودرو

مدیران ایران خودرو اعلام کردند خودرو K125 از موتور TC7 پلاس به همراه گیربکس 6 سرعت اتوماتیک بهره خواهد بود. شرکت ایپکو اخیرا از موتور TC7 پلاس در نمایشگاه پیشرانه‌های درون سوز ساپکو پرده برداشت. این موتور دارای حجم 1646 سی‌سی بوده و به نوعی مدل ارتقا پیدا کرده TC7 یا EF7 پلاس محسوب می‌شود. این موتور به لطف تغییرات اساسی در سامانه توربو، بهره‌مندی از زمان‌بندی هوشمند سوپاپ‌های دوگانه و تقویت ضرایب امنیت می‌تواند قدرتی برابر با 170 اسب بخار به همراه گشتاور 250 نیوتن‌متر ارائه کند.

پیشرانه پروژه K125 به ازای هر 100 کیلومتر مصرف سوخت 6.8 لیتری را به همراه دارد و نسبت تراکم آن 9.1 اعلام شده است. همچنین حداکثر گشتاور در دور موتور 1600 تا 4500 ارائه می‌شود. قدرت تولید شده از این موتور توسط گیربکس 6 سرعت اتوماتیک به چرخ‌های جلو منتقل خواهد شد. گیربکس این کراس اوور با گیربکس اتوماتیک دنا پلاس مشابه است و از نوع 6 سرعت AT محسوب می‌شود. این گیربکس با مهندسی گروه HPT کره طراحی شده که هم‌اکنون شرکت DAE چین مونتاژ آن را بر عهده دارد.

مشخصات فنی

این خودرو به یک موتور TC7 پلاس 4 سیلندر 16 سوپاپ با حجم 1646 سی‌سی مجهز است که می‌تواند قدرتی برابر با 161 تا 170 اسب بخار و گشتاور 235 تا 250 نیوتن‌متر تولید کند. قدرت تولید شده توسط گیربکس 6 سرعت اتوماتیک DAE به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود. همچنین این گیربکس تیپ ترونیک از حالت اسپرت، برقی و عادی برخوردار خواهد بود. شرکت ایران خودرو برای این کراس اوور ملی خود فرمان کمکی برقی نیز در نظر گرفته است.

امکانات

از امکانات احتمالی کراس اوور ایران خودرو می‌توان به نمایشگر لمسی، سنسور نور، کروز کنترل، کامپیوتر سفر، تهویه هوای الکتریکی، سقف شیشه‌ای، چراغ روشنایی روز، سنسور پارک عقب، کنترل شروع حرکت در سربالایی، صندلی‌های برقی جلو، کنترل حرکت در سراشیبی، دوربین عقب، آینه‌های تاشو برقی، چهار کیسه هوا و سامانه کنترل پایداری الکتریکی اشاره کرد.

تهیه شده در تیروز

آشنایی با آرایش سیلندرها

آشنایی با آرایش سیلندرها ،حتما برای‌تان پیش آمده که حین مطالعه‌ی متون مربوط به خودرو با عباراتی نظیر موتور هشت سیلندر Vشکل، خورجینی، شش سیلندر خطی، چهار سیلندر تخت و یا غیره برخورد کرده باشید. در واقع شما دارید انواع و اقسام آرایش سیلندر درون بلوک پیشرانه را می‌خوانید. این موضوع ظاهرا نباید آن‌قدرها مهم باشد. مثلا شاید برای بسیاری از ما یک موتور چهار سیلندر، چندان پیچیدگی خاصی نداشته باشد. ولی بسیاری از مهندسان بر این باورند که با تغییر در زاویه مرکزی آن‌ می‌توان بازده بهتری را شاهد بود. در واقع قطر پیستون‌ها، نوع روانکاری، ساختار تزریق سوخت، کلاس خودرو و مباحث مربوط به احتراق و مصرف سوخت است که آرایش سیلندرها را درون موتور تغییر می‌دهند. در این مقاله می‌خواهیم انواع موتور خودرو از نظر آرایش سیلندرها را مورد بررسی قرار بدهیم.

بعد از کشف نفت، مسیر زندگی انسان‌ها به طرزی عمیق دستخوش تغییر شد. ابتدا قابلیت حیاتی آن یعنی تولید آتش بود که مورد اهمیت قرار گرفت. به مرور دیگر توانایی‌های این طلای سیاه عیان شد. نفت کم‌کم به‌عنوان یک ماده‌ی فوق استراتژیک مطرح شد. فرآورده‌های حاصل از آن توانستند به طرزی ناگهانی صنعت کشورها را تغییر بدهند. سال ۱۸۶۱ نیکلاس اوگوست اوتو، مهندس و مخترع آلمانی برای اولین‌بار توانست قوای محرکه‌ای تولید کند که نیروی آن از انفجار یک منبع سوختی حاصل می‌شد. به همین دلیل است که آن را موتورهای درون‌سوز یا احتراق داخلی می‌نامند. ساختاری که اتو برای دریافت سوخت،‌ جرقه‌زنی و سپس خروج دوده طراحی کرد به‌قدری دقیق بود که از آن به اسم چرخه Otto یاد می‌شود. این پایه و اساس مهندسی پیچیده و مدرن خودروهای امروزی است.

موتورهای خطی

نام‌های دیگر این آرایش Straight یا InLine است. این نوع آرایش اشاره به موتورهایی دارد که سینلدرها درون آن به‌صورت عمودی و البته پشت سر هم قرار می‌گیرند. این روزها اغلب خودروهای مرسوم بازار چهار سیلندر خطی هستند. در برخی از متون خودرو برای اشاره‌ی خلاصه به این نوع موتورها آن را به‌صورت Ix نشان می‌دهند که عبارت I‌ اشاره به خطی بودن دارد و x تعداد سیلندر را نشان می‌دهد.

۱. سه سیلندر خطی

استفاده از این نوع موتورها امروزه مانند قدیم پررونق نیست. البته هستند هنوز شرکت‌هایی که به‌خوبی از این ساختار بهره می‌گیرند. ابتدا این موتورها با زاویه ۱۸۰ درجه‌ای میل‌لنگ تولید می‌شدند. اما بعدها مهندسان دریافتند که زاویه‌ی ۱۲۰ درجه‌ای بهبود چشم‌گیری در کارایی دارد. این اتفاق از ۱۹۸۲ به بعد تکرار شد. سوزوکی Alto‌ اولین خودروی تولید انبوهی بود که از یک پیشرانه‌ی سه سیلندر خطی استفاده کرد. بعدها استفاده از این موتور در خودروهای سایز کوچک اپیدمی شد. آلفارومئو از آن در مدل ۳۳ خود استفاده کرد و خود سوزوکی هاچ‌بکِ معروف سوئیفت را با این نوع موتور ساخت. حتی آلمانی‌ها نیز نسبت به این قوای محرکه جذب شدند. آئودی روی مدل A2 خود، فولکس‌واگن روی Polo و اُپل آن را روی Corsa اجرا کرد.

شرکت‌های دیگر نیز به دلیل قیمت پایین و قدرت مطلوبی که سه سیلندرهای خطی داشتند از آن استفاده کردند. سئات اسپانیا یک دوجین از محصولات خود را با همین پیشرانه ساخت. ساب سوئد و ژاپنی‌های نامدار مانند تویوتا، میتسوبیشی، دایهاتسو و سوبارو نیز سراغ I3‌ رفتند. بد نیست بدانید حتی برخی از موتورسیکلت‌ها نیز از همین نوع موتور استفاده می‌کنند.

۲. چهار سیلندر خطی

همان‌طور که گفتیم، رکورددار بیشترین مورد استفاده از آرایش سیلندرها همین موتورهای سنتی I4‌ یا چهار سیلندر خطی هستند. استفاده از این نوع موتورها با شروع قرن ۲۱ به دلیل مباحث مربوط به کاهش مصرف سوخت و آلایندگی‌ها تا 47 درصد افزایش پیدا کرد. رقابت شرکت‌ها برای هرچه حجیم‌تر کردن این موتورها دیدنی بود. این موتورها که حداقل حجمی ۱۲۰۰ سی‌سی داشتند، گاه به ۴٫۶ لیتر نیز می‌رسیدند. اما بدون شک رکورددار این بازی کامیونت Ranger از کمپانی هینو ژاپن بوده است. خودرویی که درون چهار سیلندر، حجمی ۵٫۳ لیتری گنجانده بود. شاید تصور شود که این دیگر پایان ماجراست. ولی ژاپنی‌ها حتی روی دست خود نیز بلند می‌شوند. تراکتور مدل M135X‌ شرکت کابوتا با این آرایش سیلندر، حجمی معادل ۶٫۱ لیتر را فراهم کرده است. ساخت بی‌‌دردسر و تعمیر آسان از مزایای موتورهای I4‌ به شمار می‌روند.

۳. پنج سیلندر خطی

یکی از سخت‌ترین آرایش‌ها در بین موتورها، مدل I5‌ است. شاید این‌طور به‌نظر بیاید که موتورهای چهار سیلندر خطی قدمت بیشتری دارند. ولی واقعیت آن است که موتورهای پنج سیلندر خطی ابتدا در سال ۱۹۳۰ تولید شدند. در واقع هنری فورد برای اولین‌بار چنین آرایشی را ابداع کرد. کمپانی لانچیا ایتالیا، نقش مؤثری در توسعه‌ی آن داشت. مرسدس‌بنز به صورت انبوه از این ساختار برای موتورهای دیزلی خود استفاده می‌کرد. آئودی ۱۰۰ با تیراژ بیش از ۱٫۵ میلیون دستگاه پرفروش‌ترین خودروی دنیا با این نوع پیشرانه است. این آلمانی پایه‌گذار مدل معروفی به اسم A6 شد.

یکی از مزیت‌های اصلی موتورهای I5 استفاده از حداکثر فضای احتراق است. ولی همین مزیت برای او یک ایراد هم به‌حساب می‌آید. به‌دلیل بزرگی بیش‌ازاندازه‌ی پنج سیلندرهای خطی، شرکت‌ها نمی‌توانستند از آن روی محصولات کوچک‌تر استفاده کنند. دلیل دیگری که این موتورها را به کناره‌ها کشید، سر و صدای بالاتر آنها نسبت به مدل‌های دیگر بود.

۴. شش سیلندر خطی

استفاده از موتوهای غول‌آسای I6 در کشتی‌ها، کارخانه‌ها و تأسیسات صنعتی امری عادی است. اما بهره‌گیری از آنها در دنیای خودروها کمی عجیب به‌نظر می‌آید. در دهه‌ی ۱۰ میلادی بنا به دلایل اقتصادی، استفاده از این موتورها رواج بسیار یافت. شرکت‌های آمریکایی قدیمی مانند Peelers ،‌Pierce و Fageol‌ ازجمله‌ معروف‌ترین کمپانی‌هایی بودند که از I6‌ استفاده می‌کردند.

بعدها با بهبود اوضاع اقتصادی، خودروهای اسپرت و آفرود رونق بیشتری پیدا کردند. به همین دلیل جگوار، فورد و شورولت از غرب به سمت این موتورها شتافتند. نیسان و تویوتا نیز از شرق سراغ آن رفتند. به‌دلیل زوج بودن تعداد سیلندرها، ساخت و تعمیر این موتورها به مراتب ساده‌تر از نمونه‌ی مشابه پنج سیلندر است. ب‌ام‌و آلمان یکی از معدود شرکت‌هایی است که هنوز به‌صورت جدی و حرفه‌ای از موتورهای شش سیلندر خطی بهره می‌گیرد.

۵. هشت سیلندر خطی

این دیگر باورکردنی نیست. قرار دادن هشت سیلندر در کنار هم به‌قدری دشوار است که بعید به‌نظر می‌رسد شرکتی سراغ آن برود. اما به‌طرزی حیرت‌انگیز کمپانی ایزوتا فراسچینی جذب آن شد. آن هم در سال ۱۹۱۹ با مدلی موسوم به Tipo8. این خودرو اولین محصول تولید انبوه با موتور I8‌ بود. وقار و ابهت این قوای محرکه بزرگان دیگر را نیز وارد بازی کرد. از بوگاتی و مرسدس‌بنز گرفته تا پاکارد و دوزنبرگ. در اروپا رفته‌رفته استفاده از این مدل منسوخ شد. ولی در آمریکا به‌دلیل سلیقه‌ی خاص مردمانش تولید آن بیشتر هم شد. بعد از جنگ جهانی دوم و با بروز بحران سوخت، این موتورها نیز دیگر مقرون‌به‌صرفه نبودند.

موتورهای V شکل

یکی از محبوب‌ترین ساختار سیلندرها در دنیای خودرو، موتورهای Vee یا خورجینی است. وجه تسمیه‌ی خورجینی اشاره به حالت مورب سیلندرها دارد که در دو طرف قرار می‌گیرند. از دیدگاه مهندسی به‌دلیل زاویه‌ای که بین پیستون‌ها وجود دارد، فضای ضربه‌زدن به میل‌لنگ بیش از پیش می‌شود. این همان فضایی است که کارشناسان از آن به اسم بانک یاد می‌کنند. نام‌گذاری این موتورها نیز به‌صورت Vx است که V اشاره به آرایش پیشرانه و x اشاره به تعداد سیلندرهایش دارد.

۱. دو سیلندر V شکل

در واژه‌نامه‌ی خودرو به موتورهای V2 دوقلو نیز می‌گویند. بیشترین مورد استفاده از آنها در موتورسیکلت‌ است. اما با این حال در دنیای اتومبیل‌ها نیز اندک محصولاتی هستند که از این ساختار استفاده می‌کنند. اولین‌باری که یک خودرو از پیشرانه دو سیلندر Vشکل استفاده کرد، مزدا R360 متعلق به سال ۱۹۶۰ بود. در واقع این اولین خودروی کمپانی مزدای ژاپن نیز به‌حساب می‌آید. البته در دهه‌ی ۳۰ میلادی نیز مورگان انگلستان تولیدات انبوهی را با موتورهای V2 روانه‌ی بازار می‌کرد.

۲. چهار سیلندر V شکل

شاید جالب باشد بدانید مهندسان حتی موتورهای V3 یعنی سه سیلندر خورجینی نیز تولید کرده‌‌اند ولی هیچ شرکت خودروسازی از آن روی محصولات خود استفاده نکرده است. درعوض مواردی موجود است که نشان می‌دهد خودروسازان حتی نسبت به پیشرانه‌ی عجیب و غریب V4 نیز علاقه‌ای نشان نداده بودند. کمپانی فورد آمریکا از اواسط دهه‌ی ۴۰ تا اواخر دهه‌ی ۶۰، سعی و تلاش زیادی کرد تا نشان دهد کارایی موتورهای V4 از I4 بیشتر است. آنها حتی در این مسیر با صرف سرمایه گذاری سنگین، خودرویی موسوم به Taunusرا با همین آرایش پیشرانه ساخت. با اینکه تصور می‌شد این اقدام فورد محکوم به شکست است ولی کمپانی Saab‌، زیرمجموعه‌ی سوئدی این شرکت مدل Sonet III را نیز با چنین ساختاری تولید کرد.

۳. پنج سیلندر V شکل

درست به همان اندازه که موتورهای پنج سیلندر خطی نامتعارف و غیرعادی به نظر می‌رسیدند نمونه‌ی Vشکل آنها نیز چنین است. نکته‌ی جالب آنکه باز هم این فولکس‌واگن است که مهندسی پیچیده‌ی فوق را به جان خریده است. البته پیش از آن برند Oldsmobile از زیرمجموعه‌های جنرال‌موتورز آمریکا نقش مهمی در توسعه‌ی آن ایفا کرده بود ولی هیچ‌گاه به ثمر ننشست. اما آلمانی‌ها توانستند با هوشمندی تمام اولین خودروی تولید انبوه با موتور V5 را در سال ۱۹۹۷ روانه‌ی بازار کنند. این خودرو پاسات نام داشت. البته بعد از آن مدل‌های دیگر فولکس مانند گلف و بورا نیز با چنین قوای محرکه‌ای تجهیز شدند. این محصول خانوادگی با موتوری که ۲٫۳ لیتر حجم داشت قدرتی ۱۴۸ اسب‌بخاری تولید می‌کرد. سال ۲۰۰۲ کمپانی هوندا توانست چنین پیشرانه‌ای را روی یکی از موتورسیکلت‌هایش به اسم RC211V تعبیه کند.

۴. شش سیلندر V شکل

این یکی از پرکاربردترین آرایش سیلندر در موتورهاست. به‌خصوص برای خودروهای اسپرت یا شاسی‌بلندها. استفاده از دو بانک سه سیلندر که با زاویه‌ی ۶۰ یا ۹۰ درجه (بر حسب نوع مهندسی)، قوای محرکه‌ای منظم و در عین حال توانمند را پدید می‌آورد. اولین خودرویی که با چنین موتوری تولید شد،‌ یک نمونه آزمایشی از کمپانی Marmon آمریکا در سال ۱۹۰۵ میلادی بود. این خودرو هرگز فرصتی برای عرض اندام در بازار را پیدا نکرد.

طی یک دهه بعد از آن کمپانی Deutz‌ آلمان تلاش‌های بسیاری را برای توسعه‌ی مدل‌های گازوئیل‌سوز این موتور انجام داد. بعد از آن در دهه‌ی ۲۰ و ۳۰ میلادی کمپانی بیوک به‌صورت محدود از موتورهای V6 روی مدل‌های شهری خود استفاده کرد. اما واقعیت آن است که اولین خودروی تولید انبوهی که از این ساختار بهره گرفته بود، لانچیا مدل Aurelia در سال ۱۹۵۰ بوده است. یکی از اسپر‌ت‌ترین و در عین حال زیباترین خودروهای ایتالیا و البته دنیا. بعد از این خودرو بود که سیل علاقه‌مندها به سوی پیشرانه‌های شش سیلندر Vشکل روانه شد.

۵. هشت سیلندر V شکل

آنچه می‌بینید، محبوب‌ترین ساختار در بین تمام نمونه‌های موجود آرایش Vشکل است. موتورهای فوق آن‌قدر جذاب و محبوب هستند که عبارت V8 به‌تنهایی تبدیل به یک نماد و برند شده است. در واقع این قوای محرکه ترکیب دو موتور دیگر است. یعنی استفاده از دو بانک چهار سیلندر خطی با زاویه ۴۵، ۶۰ یا ۷۲ درجه که هرکدام یک موتور I4 هستند.

این ساختار سال ۱۹۰۲ توسط یک مهندس فرانسوی به اسم لئون لواواسور اختراع شد. او برای اثبات قابلیت‌های موتور هشت سیلندر Vشکل خود، بارها از آن روی قایق‌های تندرو استفاده کرد. او حتی یک بار نیز با خلبان مشهور برزیلی، آلبرتو سانتوس پروژه‌ی ساخت هواپیمایی را که از این موتور استفاده می‌کرد انجام داد. اما آنچه مانع از استفاده موتور لئون روی خودروها می‌شد، وزن بالای بلوک آن و هم‌چنین قدرت اندک آن بود.

در ۱۹۰۶ رولزرویس انگلستان سه دستگاه خودرو با این آرایش ساخت. یک سال بعد از آن کمپانی Hewitt‌ موتور یک خودرو بزرگ ۵ نفره را با موتور V8 ساخت که قدرتی ۶۰ اسب‌بخاری داشت. این اولین‌باری بود که چنین آرایشی وارد بازار آمریکا می‌شد. اتفاقی که شاید در ظاهر چندان بزرگ نبود ولی به‌مرور تبدیل به یک جنون در صنعت خودروسازی آمریکا شد. سال ۱۹۱۴ کمپانی کادیلاک با معرفی مدل Type 51 اولین خودروساز آمریکایی شد که موتورهای فوق را به تولید انبوه می‌رساند. از آن تاریخ به بعد، یکی از اصلی‌ترین شناسه‌های خودروسازان این کشور عبارت V8 بود. تا حدی که اگر حرف از خودروهای آمریکایی به میان می‌آمد، همه مطمئن بودند که پیشرانه‌اش هشت سیلندر Vشکل است.

۶. ده سیلندر V شکل

شاید این‌طور به‌نظر بیاید که هرچقدر تعداد سیلندرها بیشتر شود، پیچیدگی آن نیز بیشتر می‌شود. در حالی‌که شرکت‌ها تنها کاری که می‌کنند این است که موتورهای خطی را با زاویه‌ای مشخص به یکدیگر متصل می‌کنند.

موتورهای V10‌ نیز در حقیقت ترکیب دو بانک I5 هستند. مشکل اصلی درباره‌ی استفاده از این نوع موتورها، حجیم بودن و قدرت فوق‌العاده‌ای است که آنها تولید می‌کنند. به‌عبارت دیگر استفاده از موتورهای فوق روی محصولات شهری عملا غیرممکن است. به همین دلیل شرکت‌ها از آن روی مدل‌های اسپرت و لوکس خود بهره می‌گیرند.

در حال حاضر تنها شرکت‌های محدودی هستند که به‌صورت جدی از V10 استفاده می‌کنند. ب‌ام‌و این موتور را روی M6 خود نصب می‌کند. دوج یکی از معروف‌ترین اسپرت‌هایش یعنی وایپر را با این موتور روانه‌ی بازار می‌کند. اما بی‌تردید شاهکار استفاده از موتورهای ده سیلندر Vشکل را باید روی لامبورگینی Huracan دید. سوپراسپرت ایتالیایی که به‌لطف مهندسی سطح بالای خود توانسته ۵۸۰ اسب‌بخار نیرو تولید کند.

۷. دوازده سیلندر V شکل

وقتی حرف از V12 به میان می‌آید، باید منتظر ابرخودروها و غول‌ها باشیم. خودروهایی که از موتور شش سیلندر خطی استفاده می‌کردند به خودی خود، بسیار توانمند و سریع‌السیر هستند. حالا تصور کنید دو بلوک I6 در کنار هم قرار بگیرند. این همان معجونی است که ابرخودروسازان جهان از آن استفاده می‌کنند. به‌طرزی عجیب سابقه‌ی این نوع موتورها به مدت‌ها قبل بازمی‌گردد. در سال ۱۹۰۴ برای اولین‌بار مهندسان شرکت Puntey آلمان اولین موتور ۱۲ سیلندر Vشکل را ساختند. اما این نمونه برای خودرو نبود و استفاده‌های نظامی داشت. گفته می‌شود اولین V12 برای خودرو را کمپانی انگلیسی Sunbeam در سال ۱۹۱۳ ساخته است.

در حال حاضر فراری با مدل LaFerrari‌ خود رکورددار بیشترین توان خروجی از یک موتور دوازده سیلندر Vشکل است. خودروی فوق با موتوری که ۶٫۳ لیتر حجم دارد، قدرتی ۹۵۰ اسب‌بخاری تولید می‌کند.

۸. شانزده سیلندر V شکل

در نظر داشته باشید که در مهندسی مکانیک، موتورهای V14، V20 و حتی V24 نیز تولید شده است. اما هیچ‌یک، در دنیای خودرو مورد استفاده قرار نگرفتند.

حقیقت آن است که بیشترین تعداد سیلندر در آرایش Vee به صورت شانزده سیلندر است. کمپانی Marmon‌ که پیش از این در زمینه انتخاب تعداد سیلندرهای بالا سابقه‌دار بوده است، این‌بار نیز توانسته به‌عنوان اولین سازنده‌ی موتورهای V16 برای خودرو سرشناس شود. این اتفاق در ۱۹۲۷ میلادی رخ داد. اما خودرویی که با این موتور تجهیز شد سال ۱۹۳۳ تولید شد. از مدل فوق تنها چند دستگاه معدود بیرون آمد. بعد از آن طی سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ میلادی کمپانی کادیلاک به صورت هدفمند مدلی رؤیایی به اسم 452 Series را روانه‌ی بازار می‌کرد. این خودرو اولین محصول تولید انبوه با پیشرانه‌ی ۱۶ سیلندر Vشکل بود. این آمریکایی یک بار دیگر در سال ۲۰۰۳ قصد کرد که باز هم یک V16 دیگر را روانه بازار کند. این پروژه در حد یک نمونه‌ی کانسپت باقی ماند.

موتورهای W شکل

بعد از موتورهای Vشکل، یکی از آرایش‌هایی که مهندسان با آن موتورها را طراحی می‌کنند، Xشکل بوده است. اما آرایش ضربدری یا ایکس جایی در صنعت خودرو ندارد. به همین دلیل از آن عبور می‌کنیم و سراغ ساختار W می‌رویم.

شروع به طراحی این نمونه‌ها نیز به سال‌های ابتدایی قرن ۲۰ باز می‌گردد. آن ایام دولت‌ها برای تقویت قوای نظامی خود بخصوص در زمینه‌ی نیروی دریایی و نیروی هوایی از موتورهای خاص بهره می‌گرفتند. استفاده از سه ردیف بانک که به یک میل‌لنگ متصل هستند، روی کاغذ حرف انگلیسی W را شکل می‌دهد. بعدها برخی از خودروها با تغییر در این ساختار آن را به دو بلوک Vشکل و اتصال مشترک به میل‌لنگ تبدیل کردند.

۱. هشت سیلندر W شکل

از سال ۲۰۰۰ به این‌سو فولکس‌واگن به دلیل سودآوری چشم‌گیری که داشت، بخش بزرگی از سود خود را به بحث تحقیق و توسعه اختصاص داد. یکی از پروژه‌های این شرکت کار بر روی موتورهای W8 بود. ایده‌ای که در ظاهر شکست‌خورده به‌نظر می‌رسید ولی فولکس آن را نهایتا اجرایی کرد. این آلمانی در سال ۲۰۰۱ مدل ویژه‌ای از پاسات را روانه‌ی بازار کرد که درون سینه‌اش یک قلب هشت سیلندر W شکل جای گرفته بود. پاسات فوق می‌توانست به راحتی ۲۷۱ اسب‌بخار نیرو تولید کند و به همین دلیل سریعا به یکی از قوی‌ترین خودروهای خانوادگی دنیا تبدیل شد. این پروژه و به‌کلی پروژه‌ی ساخت موتورهای W8 در سال ۲۰۰۵ متوقف شد.

۲. دوازده سیلندر W شکل

سال ۱۹۹۸ کمپانی فرانسوی بوگاتی نمونه‌ای آزمایشی و مفهومی به اسم EB118 را با استفاده از یک قوای محرکه W12 معرفی کرد. این شروع رقابت ساخت هیولاهایی با موتورهای عجیب و غریب بود. چراکه بعد از آن اسپایکر هلند،‌ فولکس‌واگن و آئودی آلمان و حتی بنتلی انگلستان نیز از چنین ساختاری استفاده کردند. سال‌ها پیش از آن، شرکت‌های انگلیسی و آمریکایی روی پروژه‌های مشترک کشتی و هواپیما، بارها موتورهای فوق را طراحی کرده بودند.

۳. شانزده سیلندر W شکل

در حال حاضر امتیاز طراحی و مهندسی موتورهای W16 در اختیار گروه فولکس‌واگن است. غول‌ساز آلمانی که بوگاتی به‌عنوان تنها استفاده‌کننده از این موتورها را زیرمجموعه‌ی خود کرده است. آنچه فولکس و بوگاتی طراحی‌ کرده‌اند در واقع ترکیب هوشمندانه‌ای است از دو موتور هشت سیلندر Vشکل. بانک‌ها طوری به هم چسبیده‌اند که گویی یک موتور یک‌پارچه است. بی‌تردید تا سال‌های بعد نیز هم‌چنان بوگاتی با دو مدل رؤیایی ویرون و شیرون خود یکه‌تاز استفاده از موتورهای فوق است. شرکت در مدل اول توانسته بود به قدرت ۱۰۰۰ اسب‌بخار دست پیدا کند و در مدل دوم از مرز ۱۵۰۰ اسب‌بخار نیز گذشت.

۴. هجده سیلندر W شکل

حق دارید باور نکنید که خودرویی با موتور فوق وجود داشته باشد. اما پیش از آن باید بدانید که ارتش ایتالیا در سال ۱۹۲۴ روی یکی از هواپیماهای خود چنین موتوری نصب کرده بود. حتی تیم فرمول یک فراری در سال ۱۹۶۷ نیز یک بار قصد طراحی موتوری با این ساختار را داشت. ولی هرگز روی خودرویی نصب نشد. گل پیروزی را کمپانی بوگاتی در سال ۱۹۹۸ زد. این شرکت با معرفی مدل EB218‌ اولین خودروی واقعی که قوای محرکه‌اش یک موتور W18 بود را معرفی کرد. گفته می‌شود خودروی فوق قدرتی معادل ۵۵۵ اسب‌بخار داشت.

موتورهای H شکل

اگر در متون مربوط به خودرو به تعابیری مانند موتور خوابیده، موتور Flat (به‌معنی تخت)، موتور Boxer (به‌معنی بوکسور؛ چراکه به‌ نظر می‌رسد سیلندرها در حال مشت‌زنی به هم هستند)، موتور مخالف یا موتور H (حرف ابتدایی Horizontally به‌معنی افقی) برخوردید، همگی اشاره به موتورهایی دارند که سیلندرهایش در راستای افق حرکت می‌کنند. این ایده‌ی نابی بود که کارل بنز چیزی حدود ۱۲۰ سال پیش مطرح کرد. استفاده از این نوع موتور به‌دلیل دسته‌ پیستون کوتاه‌تری که در ساخت آن استفاده شده باعث افزایش بهره‌وری و ضریب چالاکی می‌شود. ولی بزرگ‌ترین چالش این موتور بحث روانکاری‌اش است. چراکه سیلندرها افقی هستند و جاذبه مدام روغن‌ها را پایین می‌کشد.

۱. دو سیلندر H شکل

برخی کارشناسان از این موتور به اسم دو قلوی خوابیده یاد می‌کنند. این قوای محرکه استفاده گسترده‌ای در صنعت موتورسیکلت‌سازی دارد. ب‌ام‌و، یورال، ایندیان و داگلاس ازجمله شرکت‌هایی هستند که موتورهای فوق را روی محصولات‌شان نصب می‌کنند. استفاده از این نمونه‌ها در صنعت اتومبیل‌سازی کاربرد چندانی ندارد. تنها در ۱۹۰۳ آن هم به‌مدت یک سال فورد آن را روی Model A خود سوار کرد.

۲. چهار سیلندر H شکل

وقتی بتوان دو سیلندر را به‌صورت مخالف کنار هم قرار بدهیم حتما می‌توان این کار را با چهار سیلندر نیز انجام داد. معروف‌ترین خودرویی که از پیشرانه H4‌ استفاده می‌کرد، فولکس‌واگن بیتل یا همان فولکس قورباغه‌ای خودمان بود. اما در دنیای فعلی این پورشه 911 اسپرت آلمانی است که هنوز هم پیشرانه چهار سیلندر خوابیده دارد. پورشه از سال ۱۹۶۵ این سبک از موتورسازی‌اش را تغییر نداده است.

۳. هشت سیلندر H شکل

در ۱۹۶۸ میلادی، پورشه آلمان برای حضور در رقابت‌های جی‌تی و فرمول یک، محصولی به اسم ۹۰۸ را معرفی کرد. این خودروی مسابقه‌ای مجهز به یک پیشرانه‌ی عجیب ۳ لیتری با آرایش H8 بود. قدرت تولیدشده توسط پورشه فوق به ۲۷۰ اسب‌بخار می‌رسید. به دلیل عرض زیاد بلوک موتور، سازنده مجبور بوده تا عرض خودِ خودرو را نیز بیشتر در نظر بگیرد.

۴. دوازده سیلندر H شکل

اگر قرار باشد مرزهای مهندسی در دنیای موتورها درنوردیده شود، پس چه بهتر که این کار از طریق خودرویی‌ها انجام شود. آن‌قدر که در این بازه تراکم مدل وجود دارد در موتورهای H4‌ نبود. پورشه ۳۶۰، آلفارومئو Tipo 33، سوبارو 123S، فراری Testarossa و مرسدس‌بنز C292 ازجمله مشهورترین خودروهایی هستند که از پیشرانه‌ی فوق بهره می‌گیرند. مدل آخر یعنی شاهکار آلمانی‌ها با بیرون کشیدن ۷۵۰ اسب‌بخار نیرو، قوی‌ترین عضو این گروه به حساب می‌آید.

۵. شانزده سیلندر H شکل

پورشه به‌تنهایی توانسته مرزهای جنون را جابه‌جا کند. این شرکت سال ۱۹۶۹ برای حضور در دشوارترین رقابت‌های خودرویی دنیا مدلی موسوم به ۹۱۷ را تولید کرد که تحسین جهانیان را برانگیخت. پورشه فوق به لطف پیشرانه‌ی فوق مهندسی H16 خود می‌توانست ۷۳۹ اسب‌بخار نیرو تولید کند. این خودرو به‌مدت پنج سال کابوس تلخ فورد و فراری از آمریکا و ایتالیا شده بود.